شکل زمین مانند یک کرهاست با این تفاوت که بر روی دو قطب آن و در راستای محور میان آن دو، دچار پهن شدگی و در گرداگرد استوا دچار بیرون زدگی شدهاست (شکم دادهاست). ۶۶ این بیرون زدگی در ناحیهٔ استوا، به دلیل گردش زمین بوجود آمدهاست و باعث ایجاد اختلاف ۴۳ کیلومتری میان قطر زمین در مدار استوایی و قطر آن میان دو قطب شدهاست.
حرکات چندگانه زمین
حرکت انتقالی زمین به دور خورشید
حرکت انتقالی زمین که واحد سال نجومی نیز میباشد یکدور کامل زمین در مدار خود نسبت به یک ستاره ثابت، پیرامون خورشید است که مقدار آن ۳۶۵٫۲۵۶۴ شبانهروز معادل ۳۶۵ شبانهروز و ۶ ساعت و ۹ دقیقه و ۱۰ ثانیهاست. ۱۱۷
سرعت این حرکت زمین در مدار خود به دور خورشید یکسان نیست و در نزدیکی خورشید (هنگام حضیض) بیشترین سرعت و در فاصله دورتر خورشید (هنگام اوج) کمترین سرعت را دارد؛ و میانگین سرعت آن ۳۰ کیلومتر بر ثانیهاست. با تعدیل محاسبه این حرکت نسبت به نقطه اعتدال، سال اعتدالی بدست میآید که ۲۰ دقیقه از سال نجومی و گردش انتقالی زمین کمتر است و در گاهشماری کاربرد دارد. با توجه به انحراف مدار انتقالی زمین نسبت به صفحه استوا، در یک دور حرکت انتقالی، میل زمین نسبت به خورشید و متقابل زاویه تابش خورشید در روزهای سال متغیر خواهد بود و موجب تغییر نسبت ساعات شب به روز و تغییرات گسترده و تدریجی سالانه آب و هوایی و دما بر کره زمین خواهد شد؛ که این تغییرات اقلیمی در چهار مرحله زمانی تقریباً مساوی بعنوان فصول چهارگانه در زمین نمایان میشود. حرکت انتقالی همچنین موجب تغییر ظاهری چهرهٔ سالانه آسمان شب میباشد.
حرکت وضعی
نوشتار اصلی: حرکت وضعی زمین
حرکت وضعی زمین چرخشی است که زمین به دور خود انجام میدهد که این چرخش به سمت خاور است. زمین به دور محور شمالی و جنوبیاش در خلاف حرکت عقربههای ساعت میچرخد و دوران کامل آن، ۲۳ ساعت و ۵۶ دقیقه و ۴ ثانیه طول میکشد. از قاطعترین آزمایشهایی که اثبات میکند زمین حول محورش در گردش است، آزمایش آونگ فوکو است که در این آزمایش، چرخش زمین بهطور مستقیم مشاهده میشود. ۱۱۸
حرکت رقص محور
این حرکت بسیار کمتر است بنابراین تنها یک لرزش سینوسی در مدار زمین ایجاد میکند؛ که دلیل این امر جاذبه و چرخش ماه به دور زمین است.
مدار ماه نسبت به دائرةالبروج کج است؛ در نتیجه، صفحهٔ مداری آن دارای حرکت تقدیمی میباشد. یک چرخش، ۱۸/۶ سال طول میکشد و اختلالی با همین دوره تناوب در حرکت تقدیمی زمین ایجاد میکند. این اثر، معروف به رقص محوری، طول دائرةالبروجی را همراه با کجی دائرةالبروج تغییر میدهد. در اینجا محاسبات بسیار پیچیدهتر است؛ اما خوشبختانه اختلالات ناشی از رقص محوری نسبتاً کوچک میباشد؛ یعنی تنها کسری از یک دقیقه قوسی. ۱۱۹
سرعت حرکت محوری زمین به دور خود
نمای زمین از کره ماه که در ۲۴ دسامبر ۱۹۶۸ بوسیله ویلیام بیل اندرس در سفر آپولو ۸ عکسبرداری شدهاست.
سطح زمین با سرعت ۴۰۰۰۰ کیلومتر در شبانه روز حرکت میکند. این سرعت برابر با ۱۰۴۰ مایل بر ساعت یا ۱۶۷۰ کیلومتر بر ساعت است. (تقریباً نیم کیلومتر بر ثانیه) اندازه این سرعت از تقسیم محیط زمین در خط استوا بدست میآید. (حدود ۲۴۹۰۰ مایل یا ۴۰۰۷۰ کیلومتر) بر تعداد ساعات شبانه روز (۲۴) به دست میاید. با توجه به این که محیط زمین در قطبین به صفر نزدیک میشود، هنگامی که به سمت یکی از دو قطب حرکت میکنید. این سرعت تقریباً به صفر کاهش مییابد.
حرکت تقدیمی
نوشتار اصلی: حرکت تقدیمی
حرکت تقدیمی حرکتی است که به موجب خم بودن محور زمین نسبت به مدار خود ایجاد میشود و در نتیجهٔ کشش گرانشی خورشید، ماه و سیارهها بر برآمدگی استوای زمین بهوجود میآید. این حرکت موجب میشود که نقاط اعتدال در میان صورتهای فلکی به سمت مغرب حرکت کنند. محور چرخش زمین، مخروطی را طی ۲۵۷۶۵ سال طی میکند. در حال حاضر محور چرخشی زمین تقریباً در امتداد ستاره قطبی است ولی بهدلیل این حرکت چند هزار سال دیگر نمیتوان از این ستاره بهعنوان ستارهٔ قطبی استفاده کرد. ۱۲۰
چرخش زمین به دور خودش
نوشتار اصلی: حرکت وضعی زمین
دورهٔ چرخش زمین نسبت به خورشید (میانگین روز خورشیدی) ۸۶٬۴۰۰ ثانیهاست (درست تر آن ۸۶٬۴۰۰٫۰۰۲۵ ثانیه در دستگاه SI است). امروزه یک روز زمین کمی بلندتر از یک روز در سدهٔ ۱۹ میلادی است این به دلیل شتاب جزر و مدی است که هر روز بهاندازهٔ ۰ تا ۲ میلی ثانیه از گذشته بلندتر شدهاست. ۱۲۱
زیستپذیری
نوشتار اصلی: زیستپذیری سیارهای
سیارهای که در آن امکان نگهداری زندگی وجود داشته باشد، زیستپذیر نام دارد؛ حتی اگر خود آن سیاره سرچشمهٔ پدیدار شدن زندگی نباشد. در زمین آب به صورت مایع پیدا میشود، پیرامونی که در آن مولکولهای آلی پیچیده میتوانند باهم در اندرکنش قرار گیرند و روی هم سوار شوند. همچنین انرژی کافی در دسترس است تا دگرگشت در آن ادامه یابد. ۱۲۲ فاصلهٔ زمین از خورشید، سرعت گردش آن به دور خود، شیب آن نسبت به محورش، پیشینهٔ زمینشناسی، نگهداری هواکُره در پیرامون خود و میدان مغناطیسی محافظ پیرامون زمین، همگی باعث شدهاند تا چنین وضعیت آب و هوایی در زمین حاکم و امکان زندگی فراهم باشد. ۱۲۳
زیستکُره
نوشتار اصلی: زیستکره
بخش زیستی زمین، ساختار زندگی در زمین را «زیستکُره» میگویند. گمان آن میرود که برپایهٔ نظریه تکامل عُمر زندگی در زمین ۳٫۵ میلیارد سال باشد. خود زیستکُره به چندین زیستبوم تقسیم میشود. گونههای گیاهی و جانوری در هر زیستبوم به هم همانند است. بر روی خشکی، زیستبومها بر پایهٔ عرض جغرافیایی، بلندی از رویهٔ دریاها و رطوبت دستهبندی میشوند. توندراها که در مدار قطبی شمال و در مدار قطبی جنوب جای دارند و یا منطقههای با ارتفاع بسیار بالا یا بسیار خشک را میتوان گفت از زندگی گیاهی و جانوری تُهی اند؛ ولی در برابر آن سرزمینهای مرطوب و پست منطقهٔ استوایی دارای بیشترین شمار گونههای گیاهی و جانوری اند. ۱۲۴
جغرافیای انسانی
نوشتار اصلی: جغرافیای انسانی
همچنین مقالهٔ جهان را نیز ببینید.
پرونده:Northwest coast of United States to Central South America at Night.ogv
فیلم فرستاده شده از ایستگاه فضایی بینالمللی. نقطهٔ آغاز این فیلم، جنوب شرقی آلاسکا است. نخستین شهری که دوربین از آن میگذرد سانفرانسیسکو و منطقهٔ پیرامون آن است (تقریباً در ثانیهٔ ۱۰ فیلم). اگر با دقت به فیلم نگاه کنید میتوانید نقطهٔ جایگاه پل گلدن گیت را در صفحه پیدا کنید. باید در نوار نورانی کوچکی که درست پیش از سانفرانسیسکو و در نزدیکترین نقطه به ابرهای سمت راست قرار دارد نگاه کنید. آذرخش طوفانهای روی منطقهٔ ساحلی اقیانوس آرام که در زیر پوشش ابرها قرار دارد به خوبی نمایان است. پس از آن دوربین از روی آمریکای مرکزی (نورهای سبز رنگ) و شبهجزیره یوکاتان در سمت چپ میگذرد. این سفر هنگامی که دوربین ISS بر روی پایتخت بولیوی، شهر لاپاز جای میگیرد به پایان میرسد.
از گذشته تا امروز، نقشهنگاری، مطالعه و تلاش برای ساخت نقشه و در کل دانش جغرافیا همگی ابزارهایی بودهاند تا به کمک آنها تصویری از زمین نگاشته شود. نقشهبرداری، تعیین جایها و فاصلهها، تا حدی ناوبری، تعیین موقعیتها و راستاها، در امتداد نقشهنگاری و جغرافی گسترش یافتهاند و اطلاعات مورد نیاز بیشتری را با کیفیت بالاتری فراهم کردهاند.
در ۳۱ اکتبر سال ۲۰۱۱، شمار ساکنان زمین به ۷٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تَن رسید. ۱۲۵ بررسیها نشان دادهاست که تا سال ۲۰۵۰ میلادی جمعیت جهان به ۹٫۲ میلیارد تن خواهد رسید. ۱۲۶ انتظار آن میرود که بیشتر این افزایش جمعیت در کشورهای در حال توسعه رخ دهد. میزان تراکم جمعیت در سراسر جهان بسیار گسترده و متفاوت است ولی این روشن است که بخش بزرگی از جمعیت جهان در آسیا زندگی میکند. همچنین انتظار آن میرود که تا سال ۲۰۲۰ میلادی ۶۰٪ جمعیت جهان شهرنشین باشند و بقیه روستانشین. ۱۲۷
براورد شدهاست که تنها یک-هشتم سطح زمین برای زندگی انسان مناسب باشد. سه-چهارم سطح زمین را اقیانوسها پوشاندهاند، و نیمی از خشکیهای زمین، بیابان (۱۴٪)، ۱۲۸ کوههای بلند (۲۷٪)، ۱۲۹ یا دیگر خشکیهایی است که برای زندگی آدمی چندان مناسب نیست. شمالی ترین سکونت گاه همیشگی زمین برای انسانها، آلرت نام دارد (۸۲°۲۸′N) که در جزیرهٔ السمیر در قلمرو نوناووت در کانادا قرار دارد. ۱۳۰ و جنوبی ترین آن، ایستگاه تحقیقاتی اسکات آمونسن در جنوبگان است که میتوان گفت در قطب جنوب (۹۰°S) است.
بر پایهٔ دادههای مارس ۲۰۱۲، بدون در نظر گرفتن سرزمین بی صاحب بیرطویل، میان مصر و سودان و بخشهایی از جنوبگان: روی هم رفته ۲۰۶ کشور در جهان وجود دارد؛ که در این شمارش، ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد است. همچنین ۵۹ مورد هم قلمروهای وابستهاند و شماری هم سرزمینهای خودمختار و یا مورد اختلاف اند. ۱۲ از گذشته تا کنون، زمین هرگز یک فرمانروایی یکتا نداشتهاست که در سراسر زمین فرمان براند هرچند فرمانرواییهایی بودهاند که در دورهای بر بیشتر بخشهای زمین فرمان میراندهاند اما امروز از میان رفتهاند. ۱۳۱
سازمان ملل متحد یک سازمان بینالمللی است که برای دخالت در اختلافهای میان ملتها بوجود آمدهاست و تلاش میکند تا درگیریهای نظامی میان کشورها را کاهش دهد. ۱۳۲ این سازمان جایی برای گفتگوهای میان کشورها و بحث دربارهٔ سیاستهای کلی جهان و حقوق بینالملل است و اگر دیدگاه تمام کشورهای عضو، مثبت باشد در درگیریهای نظامی هم دخالت میکند و ساز و کاری را برای این گونه درگیریها در نظر میگیرد. ۱۳۳
در ۱۲ آوریل ۱۹۶۱، یوری گاگارین نخستین انسانی بود که توانست مدار زمین را یک دور کامل بپیماید. ۱۳۴ تا ۳۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۰ روی هم رفته ۴۸۷ تن توانستهاند فضای بیرونی زمین را از نزدیک ببینید و مدار زمین را بپیمایند و دوازده تن آنها هم روی سطح ماه راه رفتهاند. ۱۳۵ ۱۳۶ ۱۳۷ در حالت عادی تنها انسانهایی که در فضا هستند، کسانی اند که در ایستگاه فضایی بینالمللی کار میکنند. هم اکنون کسانی که در ایستگاه کار میکنند شش نفر اند که هر شش ماه با افراد تازه جایگزین میشوند. ۱۳۸ دورترین فاصلهای که انسان تا کنون به آن سفر کردهاست ۴۰۰٬۱۷۱ کیلومتری از زمین بودهاست که در جریان پروژهٔ آپولو ۱۳ در سال ۱۹۷۰ به آن دست یافت. ۱۳۹
دیدگاه عمومی به زمین
نخستین عکس گرفته شده از زمین توسط فضانوردان، در پروژهٔ آپولو ۸
نماد اخترشناسی برگزیده شده برای زمین یک صلیب است که پیرامون آن را یک دایره فراگرفتهاست. ۱۴۰ برخلاف دیگر سیارههای سامانهٔ خورشیدی، زمین تنها سیارهای است که انسانها تا سالیان دراز، آن را بدون حرکتِ به گرد خورشید میدانستند. ۱۴۱ باور دیگر دربارهٔ زمین صاف بودن آن بود، بسیاری از مردم تا سالیان دراز چنین میپنداشتند که زمین صاف است. ۱۴۲ اما پس از پیشرفت دانش، این باور با باور گِرد بودن زمین جایگزین شد. ۱۴۳
البته در دین اسلام و یهودیت چنین نبودهاست. در آیههایی از قرآن، زمین به حیوانی متحرک مانند شده ۱۴۴ ولی در عین حال، قرارگاه آدمیان هم نامیده شدهاست. ۱۴۵ و یا در آیههای دیگری همچون مهد، ۱۴۶ مهاد، ۱۴۷ یسبحون ۱۴۸ و الراجفة ۱۴۹ زمین را به گهوارهای آرام مانند کرده که با وجود حرکتهای گوناگون همچنان برای سرنشینانش آرام و بی خطر است. در آیین یهود و در تورات هم اشارههایی به حرکت آرام زمین شدهاست. ۱۵۰
با ساخت فضاپیماها برداشت کلی انسان از زمین دگرگون شد. امروزه بیشتر مطالعههای هواشناسی و دادههای مربوط به هواکُره، از نمای کلی زمین و نگاه از بیرون به آن، بدست آمدهاست. ۱۵۱ ۱۵۲ نتیجه بدست آوردن آگاهی بیشتر از وضعیت زمین کمک کرد تا جنبشهای حمایت از محیط زیست به راه بیفتند تا مشکلات مربوط به تاثیر انسان بر پیرامون خود و از میان بردن منابع زمین را پوشش دهند. ۱۵۳
برخی فرهنگها زمین را خدا میدانستند و ویژه تر آن را یک ایزدبانو فرض میکردند. برخی هم آن را خدای مادر یا خدای باروری میدانستند. در برخی آیینها بویژه در اسلام و مسیحیت پروتستانی، دربارهٔ آفرینش زمین از سوی خدای یکتا یا خدایان سخن به میان آمده و به صراحت بر راستی آن تاکید شدهاست. اما در میان گروههای مذهبی، آیینهایی وجود دارد ۱۵۴ ۱۵۵ ۱۵۶ که این مطلب را نپذیرفتهاند همچنان که برخی از گروههای علمی (و نه همه) نیز پدیدهٔ آفرینش را رد کردهاند. ۱۵۷ ۱۵۸ برای نمونه میتوان از تقابل آفرینشگرایی و تکامل یاد کرد.
